Θέμα: Συνοπτικό υπόμνημα για τα προβλήματα της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Κύριοι Υπουργοί

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. με έγγραφό του στις 29 Ιανουαρίου, αμέσως μόλις αναλάβατε τα καθήκοντά σας, ζήτησε συνάντηση μαζί σας προκειμένου να καταθέσει, πριν από τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, τις απόψεις του κλάδου των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για όλα τα μεγάλης σημασίας ζητήματα που σχετίζονται με αυτήν.

Η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί, όπως μας ενημέρωσαν από το γραφείο του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας, μετά την ανακοίνωση των προγραμματικών δηλώσεων.

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. , ευελπιστώντας τα δίκαια αιτήματα, οι θέσεις και οι προτάσεις μας να τύχουν, από τη νέα πολιτική ηγεσία, της δέουσας αντιμετώπισης και προσοχής σε αντίθεση με ότι έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια από τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου, παραθέτει συνοπτικά τα προβλήματα που ταλανίζουν την εκπαίδευση, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.

• Στη χώρα μας οι δαπάνες το 2015 για την Παιδεία αγγίζουν το 2% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα είναι, και πάλι, από τις τελευταίες χώρες της Ε.Ε. σε δαπάνες για την εκπαίδευση. Είναι αυτονόητο πλέον ότι με τα ελάχιστα χρήματα που διατίθενται για την Παιδεία το 2015 θα υπάρξουν, για μια ακόμη χρονιά, τεράστιες ακάλυπτες ανάγκες και δυσλειτουργία των σχολικών μονάδων. Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. καλεί τη νέα κυβέρνηση (όπως είχε κάνει και με την προηγούμενη) να αυξήσει τώρα τις δαπάνες για την Παιδεία – μέχρι και 5% του ΑΕΠ, να μεριμνήσει για έκτακτο κονδύλιο ώστε να καλυφθούν οι λειτουργικές ανάγκες των σχολείων καθώς και για την ορθολογική κατανομή των κοινοτικών πόρων ιδιαίτερα για θεσμούς που αφορούν στην Π.Ε., τη σημασία και την αξία της οποίας όλοι αναγνωρίζουν και αποδέχονται. Η πολιτεία οφείλει να ενισχύσει το δημόσιο σχολείο και τους λειτουργούς του και να στηρίξει έτσι την ελληνική μαθητιώσα νεολαία που αποτελεί το μέλλον αυτού του τόπου. 

• Η ανεργία των εκπαιδευτικών διογκώνεται, αφού δεν έχουν προγραμματιστεί μόνιμοι διορισμοί. Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση υπάρχει άμεση ανάγκη για την πρόσληψη χιλιάδων εκπαιδευτικών με μόνιμη σχέση εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία τετραετία αποχώρησαν από την Π.Ε. 9000 εκπαιδευτικοί και προσλήφθηκαν μόνο 272. Για να μην καταρρεύσει όλο το σύστημα θα πρέπει να γίνουν άμεσα μόνιμοι διορισμοί στα οργανικά κενά και πρόσληψη αναπληρωτών στα λειτουργικά. Οι μόνιμοι διορισμοί πρέπει να γίνουν με το σύστημα 60% – 40%, που ίσχυε πριν το Ν. 3848/10 και είναι και θέση του κλάδου μας. Για να γίνουν μόνιμοι διορισμοί δεν χρειάζεται διαγωνισμός του ΑΣΕΠ. Υπάρχουν ήδη, πίνακες επιτυχόντων και πίνακες προϋπηρεσίας από τους οποίους μπορούν να γίνουν άμεσα οι προσλήψεις.  O τελευταίος διαγωνισμός του ΑΣΕΠ πραγματοποιήθηκε το 2008. Με αποκλειστική ευθύνη των κυβερνήσεων δεν επαναλήφθηκε, ενώ με το Ν.3848/2010 σταμάτησε και ο διορισμός εκπαιδευτικών με βάση τους πίνακες προϋπηρεσίας (40%). Η Δ.Ο.Ε. έχει τονίσει πως άμεση λύση, σε πρώτη φάση, μπορεί να αποτελέσει ο διορισμός των επιτυχόντων από το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ του 2008 που δεν έχουν διοριστεί καθώς και αυτών που συγκεντρώνουν την πραγματική προϋπηρεσία για διορισμό (με βάση τους πίνακες προϋπηρεσίας). Αυτό μπορεί να γίνει με την κατάργηση του Ν. 3848/2010. Την ίδια στιγμή υπάρχουν χιλιάδες συνάδελφοί μας οι οποίοι εργάζονται έως και δεκατρία χρόνια ως αναπληρωτές στην Ειδική Αγωγή. Η άμεση πρόσληψή τους με μόνιμη σχέση εργασίας δεν μπορεί να εξαρτάται από την πιθανή ή απίθανη πραγματοποίηση διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί προσφέρουν επί σειρά ετών στον, εγκαταλελειμμένο  από την πολιτεία, τομέα της Ειδικής Αγωγής με αυταπάρνηση και εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Δεν μπορεί, και δεν πρέπει, η ικανότητα και η προσφορά τους να κριθεί από κανένα διαγωνισμό. Όπως έχουμε τονίσει, το Υπουργείο οφείλει να προχωρήσει άμεσα στο διορισμό τους θέτοντας τέρμα στην ταλαιπωρία και την αγωνία τόσων ετών. Είναι σαφές ότι αυτό που χρειάζεται είναι η πολιτική βούληση για τη λύση στο πρόβλημα της μη πραγματοποίησης διορισμών.

• Ένα θέμα που αντιμετωπίστηκε με αυταρχισμό και περιφρόνηση των θέσεων του Κλάδου μας από τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες, είναι αυτό της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Η  Διδασκαλική Ομοσπονδία  μέσα από τις αποφάσεις των Γενικών της Συνελεύσεων καθώς και από αυτές του Διοικητικού Συμβουλίου της, έχει, με συνέπεια και υπευθυνότητα εκφράσει τις θέσεις του κλάδου των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για την αξιολόγηση. Την αξιολόγηση ως  ανατροφοδοτική, γνήσια παιδαγωγική διαδικασία ουσιαστικής αποτίμησης τόσο του εκπαιδευτικού έργου, όσο και συνολικά της εκπαιδευτικής πολιτικής, μιας αποτίμησης από τα «κάτω» που θα πραγματοποιείται από τους εκπαιδευτικούς συλλογικά και όχι από μονοπρόσωπα όργανα και θα έχει ως στόχο την ανίχνευση των προβλημάτων και το σχεδιασμό των αναγκαίων παρεμβάσεων στην κατεύθυνση της  ουσιαστικής ενίσχυσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. με όλες τις ενέργειες και τις αποφάσεις του έχει κινηθεί στην κατεύθυνση της ανάδειξης της αντίθεσης του Κλάδου των εκπαιδευτικών στην επιχειρούμενη εφαρμογή της αξιολόγησης που χειραγωγεί, κατηγοριοποιεί σχολεία και εκπαιδευτικούς και οδηγεί στη μισθολογική – βαθμολογική καθήλωση και τις απολύσεις. Μέσα από μια σειρά κειμένων υπογραφών, απεργιακών κινητοποιήσεων, ενεργειών άρνησης υλοποίησης των εντολών εφαρμογής της αυτοαξιολόγησης και της αξιολόγησης ο Κλάδος των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αντιστάθηκε δυναμικά και απάντησε με τη στάση του στις μεθοδεύσεις του Υπουργείου Παιδείας.

    Ζητάμε την άμεση κατάργηση όλου του θεσμικού πλαισίου που διέπει   την αξιολόγηση (Νόμοι 3848, 4024, Π.Δ. 152 κτλ). Να σταματήσει τώρα η απαράδεκτη και αντιπαιδαγωγική διαδικασία εφαρμογής της αξιολόγησης – χειραγώγησης. Να ξεκινήσει άμεσα ουσιαστικός διάλογος για την αξιολόγηση με σεβασμό από την πολιτεία των θέσεων του Κλάδου μας. Ακώλυτη βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη για όλους τους εκπαιδευτικούς.

• Τεράστια προβλήματα έχουν δημιουργηθεί από την εφαρμογή του «πειθαρχικού δικαίου».  Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. από την πρώτη στιγμή της εφαρμογής του έχει ζητήσει και ζητά, ξεκάθαρα, την κατάργησή του αφού αντί να επιλύει ζητήματα έχει γίνει εργαλείο διώξεων και αυταρχισμού, στερεί το τεκμήριο της αθωότητας και έχει οδηγήσει πάρα πολλούς εκπαιδευτικούς σε αργία  ακόμη και για ασήμαντες ιδιωτικές διαφορές. Έχουμε καταθέσει προτάσεις ζητώντας: α) την εξειδίκευση κατά τρόπο περιοριστικό της έννοιας του πειθαρχικού παραπτώματος της χαρακτηριστικώς ανάξιας και αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς εντός και εκτός υπηρεσίας, ώστε να μην μπορεί να υπαχθεί στο αδίκημα κάθε συμπεριφορά είτε αφορά στον ιδιωτικό είτε στον υπηρεσιακό βίο του υπαλλήλου, β ) συμπεριφορές, που άπτονται του ιδιωτικού βίου του υπαλλήλου να μην αποτελούν πειθαρχικά παραπτώματα και σε κάθε περίπτωση να μην  οδηγούν σε θέση του σε αυτοδίκαιη αργία, γ) την  αντιμετώπιση του διαλυτικού, για την ομαλή λειτουργία των σχολείων, φαινομένου της, άκριτης, παραπομπής για κάθε σοβαρή ή μη καταγγελία που γίνεται εναντίον  εκπαιδευτικών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, δ) την επιστροφή των αιρετών εκπροσώπων των εκπαιδευτικών στα πειθαρχικά συμβούλια.

• Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. επανειλημμένα έχει τονίσει τον άδικο και πέρα από νομικούς κανόνες χαρακτήρα των πραγματοποιηθέντων «υποχρεωτικών» μετατάξεων εκπαιδευτικών από τη Δευτεροβάθμια στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Μετατάξεις που έγιναν τόσο επί υπουργίας κ. Αρβανιτόπουλου (ο κύριος όγκος) όσο και επί υπουργίας κ. Λοβέρδου (οι πρόσφατες) σύμφωνα με τις επιταγές της Τρόικα, δίχως κανένα εκπαιδευτικό προγραμματισμό, με αδιαφανείς διαδικασίες και όχι μόνο δεν έλυσαν αλλά δημιούργησαν πρόσθετα προβλήματα στο χώρο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και στους λειτουργούς της.  Πιστεύουμε ότι είναι επιβεβλημένη η επανεξέταση του συνόλου των μετατάξεων, η εξ αρχής πραγματοποίησή τους με βάση τη νομιμότητα και τις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης και η άρση όλων των αδικιών σε βάρος των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων που ήδη υπηρετούν, εδώ και πολλά χρόνια, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Μετά από αυτή τη διαδικασία θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθεί μέριμνα για την, με αντικειμενικό και δίκαιο τρόπο, απόδοση οργανικών θέσεων.

• Έχουμε αναδείξει πάρα πολλές φορές τον όγκο των προβλημάτων που ταλανίζουν το χώρο της Προσχολικής Αγωγής. Πέρα από το πάγιο αίτημα για την υποχρεωτική εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής αγωγής, το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. έχει προχωρήσει στην αποστολή ιδιαίτερου υπομνήματος προς το Υπουργείο Παιδείας μέσα από το οποίο αναδεικνύονταν τα τεράστια προβλήματα που ταλανίζουν νήπια, εκπαιδευτικούς και γονείς στον πολύπαθο χώρο της προσχολικής αγωγής. Θα πρέπει να ανοίξει και να αντιμετωπιστεί, επιτέλους, με σοβαρότητα το σημαντικό αυτό ζήτημα.

• Εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζει ο ευαίσθητος τομέας της Ειδικής Αγωγής ο οποίος χρειάζεται άμεση ενίσχυση με ειδικό εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό αλλά και μια βαθιά τομή στο συνολικό τρόπο λειτουργίας του (η Δ.Ο.Ε. έχει καταθέσει στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου αναλυτικές προτάσεις) τέτοιας που θα σταματήσει το απαράδεκτο φαινόμενο της παροχής της μόνο σε ένα μικρό μέρος των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

• Τα τελευταία χρόνια (από το 2011 και μετά) με πρόσχημα τη δημιουργία των σχολείων ΕΑΕΠ καθώς και τoν «εξορθολογισμό»  στην εκπαίδευση οι σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης έπεσαν θύματα ενός αντιεκπαιδευτικού κύματος εκτεταμένων συγχωνεύσεων και υποβιβασμών. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης με την αύξηση του αριθμού των μαθητών στα τμήματα και το κλείσιμο σχολικών μονάδων καίριας σημασίας για τις τοπικές κοινωνίες. Θεωρούμε χρέος της νέας πολιτικής ηγεσίας την επανεξέταση αυτού του ζητήματος και την αποκατάσταση όλων των στρεβλώσεων.

• Όπως όλη η ελληνική κοινωνία έτσι και οι εκπαιδευτικοί (εν ενεργεία και συνταξιούχοι) είδαν με την εφαρμογή των μνημονίων τις αποδοχές τους να μειώνονται σε τραγικό βαθμό  και βρέθηκαν να ζουν με μισθούς κάτω από το όριο της αξιοπρέπειας (ιδιαίτερα οι νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί). Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. ζητά την απόσυρση όλων των μνημονιακών περικοπών μισθών και συντάξεων, την αποκατάσταση όλων των αδικιών στο εφάπαξ στα επίπεδα των χρόνων πριν τη ληστρική επιδρομή του μνημονίου και την ουσιαστική οικονομική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών. Ζητάει, επίσης, πλήρης σύνταξη για τους εκπαιδευτικούς στα 35 χρόνια υπηρεσίας, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας,  με υπολογισμό της σύνταξης στα 35/35 καθώς και αφορολόγητο στα 12.000€. Ιδιαίτερα δύσκολες είναι οι οικονομικές συνθήκες για τους νέους εκπαιδευτικούς. Ζητάμε τη χορήγηση ενοικίου στους νεοδιόριστους και αναπληρωτές συναδέλφους μας και τη χορήγηση επιδόματος  παραμεθορίου περιοχής και στους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς.

• Είναι πολλά ακόμη τα ανοιχτά ζητήματα όπως αυτό της ουσιαστικής επιμόρφωσης, της επαναλειτουργίας της μετεκπαίδευσης, της αναμόρφωσης του συστήματος πραγματοποίησης των υπηρεσιακών μεταβολών, πολλών στρεβλώσεων που έχει δημιουργήσει η απαξίωση με την οποία έχει αντιμετωπιστεί ο χώρος της εκπαίδευσης από την πολιτεία (πρόσφατο παράδειγμα η διαδικασία που ακολουθήθηκε στην αναμόρφωση των πινάκων αναπληρωτών εκπαιδευτικών).

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε., όπως έχει πράξει πάντα μέχρι σήμερα, είναι έτοιμο με τις αποφάσεις, τις θέσεις και τις προτάσεις του Κλάδου να συμβάλει ουσιαστικά σε μια προσπάθεια αναμόρφωσης της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο.

Το  ΔΣ  της ΔΟΕ